Sa i rrëzikshëm është për perendimin aneksimi i 4 rajoneve të Ukrainës nga Putini?

Gjatë fjalës së tij, Putin tha:

“Qytetarët në rajonet e Ukrainës bënë zgjedhjet e tyre, ne nënshkruam aneksimin e tyre dhe shpresojmë që parlamenti ta pranojë atë. Përveç kësaj, e drejta për vetëvendosje parashikohet në Kartën e OKB-së. Këtu kanë luftuar stërgjyshërit tanë. Të gjithë ata që duan të kenë të drejtën për të jetuar janë viktima të veprimeve çnjerëzore të regjimit të Kievit.

Ne do të ndërtojmë infrastrukturën dhe do të rrisim sigurinë në mënyrë që qytetarët të ndjejnë mbështetjen e plotë të Rusisë nënë. Ne kurrë nuk do t’i tradhtojmë ata, ata do të bëhen qytetarë rusë. Vendimi i vitit 1991 nuk u bazua në vullnetin e qytetarëve. Rusia nuk ka aspirata për ringjalljen e BRSS. E vërteta është në anën tonë”.

Pse tani?

Sipas BBC, presidenti i Rusisë tani ka zgjedhur të vazhdojë me shpalljen e aneksimit pasi është në mbrojtje.

Shtatë muaj pas pushtimit, ajo ka humbur bazën e saj me Ukrainën, ndërsa kundërofensiva e Kievit prish pretendimin e tij fillestar për dy rajonet lindore të Luhanskut dhe Donetsk.

Duke aneksuar rajonet lindore, si dhe Zaporizhia dhe Kherson në jug, ai do të ishte në gjendje të dërgonte ato rezerva që u thirrën me nxitim për të shërbyer në front.

Në të njëjtën kohë, ai mund të kërcënojë Perëndimin nëse vazhdon të armatosë Ukrainën me raketa në zonat që ai ka vendosur se tani janë territor rus.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, dënoi aneksimin, duke thënë se ishte një përshkallëzim i rrezikshëm.

Ashtu si Krimea?

Skena është një kopje e asaj që bëri Presidenti Putin në mars 2014 kur ai pushtoi rajonin e Krimesë nga Ukraina, thirri një referendum të dënuar gjerësisht nga komuniteti ndërkombëtar dhe më pas e aneksoi atë gjithsesi, përmes të njëjtit proces kushtetues që kulmoi me votim nga parlamenti në Rusi.

Vetëm se këto nuk janë raste të ngjashme. Krimea u pushtua me gjakderdhje minimale dhe u vu nën kontrollin e plotë rus.

Në shkallë të ndryshme, të katër territoret që tani po aneksohen janë ende pjesërisht në duart e Ukrainës.

Në total, ato përbëjnë rreth 15% të territorit të Ukrainës.

Dy rajonet lindore janë mbajtur pjesërisht nga separatistët e mbështetur nga Rusia që nga viti 2014, por pas shtatë muajsh lufte vetëm 60 përqind e Donetskut është nën kontrollin rus dhe Luhansk është në qendër të një kundërofensivë të madhe ukrainase.

Forcat ruse janë afër humbjes së qytetit të rëndësishëm strategjik të Limanit.

Pyetja është se si mund të aneksojë Rusia katër zona që nuk i kontrollon plotësisht?

Cilado qoftë përgjigja, lideri rus ishte qartësisht me nxitim për ta bërë këtë, duke shpallur referendumet e vetëquajtura pa asnjë njoftim.

Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha të premten se çdo goditje në territorin e aneksuar do të konsiderohet një akt agresioni kundër Rusisë.

Çfarë do të ndryshojë?

Kjo nuk është ende e qartë. Edhe Peskov nuk ishte në gjendje të përcaktonte se ku do të vinte Rusia kufirin e saj të ri në Ukrainën jugore të pushtuar.

Megjithatë, ai tha se vendi i tij e konsideron të gjithë rajonin Donetsk pjesë të Rusisë.

Sa i përket atyre vendeve që nuk janë nën pushtimin rus, ai tha se ato duhet të çlirohen.

“Është një shpërqendrim për popullin rus dhe shtetin rus,” thotë Paul Stronsky i Carnegie Endoëment for International Peace (një institut jopartiak për çështjet ndërkombëtare me bazë në Uashington, DC), i cili beson se praktikisht pak do të ndryshojë.

Para pushtimit të shkurtit, Rusia njohu tërësinë e dy rajoneve lindore si “demokraci popullore” të pavarura, ndërsa Moska tani i përcakton ato si territor rus.

Si do të përgjigjet Ukraina?

Presidenti Volodymyr Zelensky u hakmor kundër lëvizjeve të aneksimit të Rusisë duke kërkuar pranimin e shpejtë të Ukrainës në NATO.

Ai gjithashtu e bëri të qartë se aneksimi nuk do t’i sjellë Kremlinit atë që ai shpreson: “Ukraina nuk mund dhe nuk do të tolerojë asnjë përpjekje nga Rusia për të kapur ndonjë pjesë të tokës sonë”.

“Duke u përpjekur të aneksojë rajonet Donetsk, Luhansk, Zaporizhia dhe Kherson të Ukrainës, Putin po përpiqet të rrëmbejë territorin që nuk e kontrollon as në terren”, shkroi në Twitter ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba.

“Asgjë nuk ndryshon për Ukrainën: ne vazhdojmë të çlirojmë tokën dhe popullin tonë, duke rivendosur integritetin tonë territorial.”

Sa i rrezikshëm është ky moment?

Askush nuk e di se çfarë është tani në mendësinë e liderit rus, por retorika e tij antiperëndimore ka arritur një nivel të ri. Është e qartë se ai dëshiron që Perëndimi të kuptojë se Moska i sheh sulmet ndaj rajoneve të pushtuara të Ukrainës si sulme ndaj vetë Rusisë.

Por sa i madh është ky përshkallëzim në fushën e betejës dhe më gjerë?

Presidenti Putin tashmë ka kërcënuar se do të përdorë çdo mjet që ka në dispozicion për të mbrojtur territorin rus, përfshirë armët bërthamore. “Ky nuk është një bllof,” tha ai. Dhe ministri i tij i mbrojtjes thotë se Rusia po lufton Perëndimin edhe më shumë se Ukrainën.

Udhëheqësi i Ukrainës e ka hedhur poshtë kërcënimin bërthamor si një “narrativë të vazhdueshme të zyrtarëve dhe propagandistëve rusë”. Dhe Paul Stronski beson se “retorika destabilizuese” e Rusisë ka për qëllim frenimin e Perëndimit, edhe pse Perëndimi duket i vendosur për ta shtyrë atë.

Të premten, zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha se komenti i fundit mbi përshkallëzimin bërthamor ishte i papërgjegjshëm: “Ne i nxisim të gjithë të sillen me përgjegjësi.”